Franken - wijnbouwgebied

Het wijnbouwgebied Franken ligt in de deelstaat Beieren, waarbij je al snel associaties krijgt met grote pullen bier en Bierfesten. Maar de wijnbouwers in Franken weten dat al meer dan 1200 jaar te ontstijgen, al was wijn in die tijd natuurlijk ook een echte volksdrank. Er heerst in Franken een landklimaat met grote verschillen tussen de gemiddelde maandtemperaturen: koude winters en warme zomers. Het koele voorjaar zorgt soms door nachtvorst tot problemen voor de ontluikende wijnranken.

De eerste berichten over wijnbouw in Franken dateren van het jaar 777 toen Karel de Grote een aantal wijngaarden schok aan het benedictijnse klooster van Fulda, dat zeer uitgestrekte gebieden in Duitsland in bezit had. De wijnbouw was in die tijd het domein van kloosterordes die zorgden voor verdere verspreiding van het ambacht en de aanplant van wijngaarden langs de rivier de Main in Franken en daarbuiten. Met name de Silvaner druif werd wijdverbreid aangeplant en is nog steeds de kenmerkende druif van het wijngebied Franken. Een ander kenmerkend element van het Frankische wijngebied is de Bocksbeutel, de typische platte buikfles waarin de wijnen uit Franken worden gebotteld sinds 1726 en dat een echt handelsmerk is geworden van de Frankische wijn en zelfs een beschermde status in de EU heeft. Vanwege de onhandig stapelbare vorm wordt de Bocksbeutel tegenwoordig echter steeds minder gebruikt.

Het Frankische wijngebied wordt begrensd door de Rhön in het noorden, het Steigerwald in het oosten, het Tauberdal in het zuiden en de Spessart in het westen. Er is ruim 6.000 ha. aangeplant met wijnstokken, meest op bodems van Muschelkalk (mosselkalk), de iets later ontstane Keuperbodems of de oorspronkelijke Buntsandstein (rode zandsteen). Onze kleine wijnboer Nagel verbouwt zijn wijnen op bodems van Muschelkalk.

Op de mosselkalk- en keuperbodems gedijt vooral de Silvaner druif optimaal. Dit is van oorspronk dé druif van Franken en het uithangbord van de Frankische wijnbouw. Tegenwoordig is ook de Müller-Thurgau veel aangeplant, die vroeger rijpt dan Silvaner en wat minder eisen stelt aan de bodem. Daarnaast moet ook de Bacchus als belangrijke druif worden genoemd, een druif die vrijwel nergens anders wordt verbouwd en daarom geldt als een Frankische specialiteit. Zo'n 80 procent van de wijn uit Franken is wit.

De witte wijnen uit Fanken zijn meest (zeer) droge wijnen, dat wil zeggen zonder veel restsuiker, en zijn vaak mineraal en kruidig van smaak.